Oude Tempel, Soesterberg
De Gemeente Soesterberg heeft het voornemen in het resterende productiebos van landgoed ‘Oude Tempel’ een woonwijk te realiseren. LOOS van VLIET werkte mee aan een ontwikkelplan waarin de kernkwaliteiten van het bos, ecologische verrijking van het gebied en het bouwprogramma samen een nieuw, exclusief milieu vormen.
Ruimtelijke structuur
Oude Tempel bestaat uit een park met een landhuis en een productiebos. Het park is aangelegd volgens de principes van de Engelse landschapsstijl. Het voormalige productiebos heeft een rationele structuur van sorties (cultuurhistorische walletjes), lanen en bosvakken. De bosvakken liggen in een grid van smalle, kenmerkende lanen. Met een uitgekiende ontsluitingsstructuur kan de zo kenmerkende lanenstructuur als basisstructuur behouden blijven. Omdat een groot aandeel van de woningen in de bosvakken nabij de entree, achter de sortie gesitueerd is, ontstaat elders meer ruimte om bosvakken te sparen. Bijkomend voordeel van deze concentratie van programma is dat direct achter de sortie een groot aandeel van de benodigde parkeerplaatsen uit het zicht kan worden ingepast. De concentratie van parkeren nabij de entree beperkt ook het aantal verkeersbewegingen in het bos.
In de Noordoosthoek van het plangebied ligt een tweede compacte strook met woningen. De rijen woningen scharen, zodat er tussenruimtes ontstaan die aansluiten op de bestaande lanenstructuur. Ook hier is het parkeren half verdiept achter de woningen ingepast zodat de bossfeer maximaal benut kan worden. In het zuiden staan woningen meer verscholen achter de lanen. Met deze ordening kan bebouwing in de centrale bosstrook naar het landgoed beperkt worden door twee appartementengebouwen.
De centrale bosstrook leent zich voor ontmoeting en spelen. Binnen deze strook wordt de relatie tussen park en productiebos versterkt door een subtiel, meanderend pad in Engelse stijl. Het pad is ondergeschikt aan de rechte hoofdstructuur en loopt langs twee open plekken. Hier is het bos gekapt om variatie aan te brengen in de vegetatie; meer licht in het bos zorgt namelijk voor de opkomst van een bloeiende kruidlaag, die weer beschutting biedt aan insecten en andere bodemdieren. De open plekken met houten speeltoestellen en kunstobjecten worden ingezet als recreatieplek voor de bewoners. Paden worden aangelegd met waterdoorlatende verhardingen als leemgrind, houtsnippers (circulair uit het bos) en gebakken klinkers, zodat het water makkelijk in de bodem in kan zijgen.
Architectuur
Oude Tempel biedt een gemengd woningaanbod van koopappartementen voor starters en senioren, maar ook unieke koopwoningen en tiny houses. De woningen hebben geen tuin, slechts een speciale, private buitenruimte in de vorm van een dakterras, veranda, een ommuurd terras of vlonderdek boven de parkeerplaats. Parkeren wordt aan het zicht onttrokken door half verdiepte parkeerplaatsen.
Een woning in deze wijk moet 100 jaar mee gaan. Woningen kunnen uiteindelijk weer gedemonteerd worden zodat de materialen weer opnieuw te benutten zijn. Om dit mogelijk te maken krijgt elke woning een materialenpaspoort. De bouw zal innovatie-adaptief zijn. De woningen op Oude Tempel zijn straks optimaal geïsoleerd en energieneutraal.
Natuur inclusief
Met een aantal actieve ingrepen waarborgt dit plan de kwaliteit van de natuur. Zo voegen we de Lijsterbes en de Hazelaar toe. Deze heestersoorten verbeteren de humuslaag en ze maken het bestaande bos vitaler. Ook de kwaliteit van de humuslaag is van essentieel belang voor de vitaliteit van het bos. Daarom wordt de bodem zo min mogelijk aangetast tijdens en na de aanleg van het plan. Bovendien wordt maar 13% van het plangebied bebouwd. Door gekapte boomstammen en de afgegraven humuslaag te hergebruiken op andere plekken in het gebied maken we een start met circulair gebruik van materiaal. In het gebied komen verschillende beschermde diersoorten voor, waaronder vleermuizen en de hazelworm. Voor deze soorten worden meer structuur en schuilplekken gecreëerd. Er wordt ook vleermuisvriendelijke verlichting voorgesteld. Bomen waar kwetsbare vogelsoorten nestelen, blijven behouden.
locatie: Soesterberg
jaar ontwerp: 2021
opdrachtgever: LATEI
stedenbouwkundig ontwerp: LOOSvanVLIET
in samenwerking met: FARO architecten
ontwikkelaar duurzame energie: Eteck
ecologie: Royal HaskoningDHV
visualisaties: Axes Virtual Creations