De Breeuwer, Amsterdam
De Brediuslocatie, een van de laatste onbebouwde plekken in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam, ligt op de grens met de Houthavens en het treinspoor. ‘De Breeuwer’ is met zijn binnentuin een eigentijds, duurzaam project dat ingepast is in de buurt. Zowel in de stijl van de Amsterdamse school, die de buurt zo duidelijk karakteriseert, als in de structuur van de binnenhoven die is aangehouden.
De Amsterdamse school stond voor optimisme, innovatie en duurzaamheid. Die lijn is doorgetrokken in het ontwerp voor de woningen, waarin de bakstenen gevels vervangen zijn door gevels van hout. In de gevels van het gebouw zijn kasten voor vleermuizen en vogels ingepast en er is onder anderen gezorgd voor overstekken boven de ramen, die zorgen voor schaduw in de zomertijd.
De binnenhof van de Breeuwer sluit aan bij de kenmerkende hovenstructuur van de Spaarndammerbuurt en de ingang van het buurthuis, ‘de Buurtkamer’ bevindt zich op het driehoekig pleintje, dat geheel in de stijl van de buurt is aangelegd en daarmee het vierde driehoekige pleintje in de Spaarndammerbuurt vormt.
De ambitie van dit project is duurzaam, gezond en sociaal te zijn. Uit de gesprekken met de buurt is naar voren gekomen dat er behoefte was aan een veilige speelplek voor kinderen. Om versnippering te voorkomen is er in het ontwerp uitgegaan van één totaalplan voor een openbare tuin waar voor al deze elementen ruimte is: gezond voedsel, ontspanning, beweging, educatie en spelen voor jonge kinderen. Dat laatste is als vanzelfsprekend onderdeel meegenomen in het ontwerp: zo is er een begroeide wigwam en zijn er heuvels en boomstammen.
De binnentuin is een cruciaal onderdeel van het ontwerp en is ontworpen als voedselbos. Het voedselbos vormt een contrast met de stenige openbare ruimte van de Spaarndammerbuurt. De belangrijkste kenmerken van een voedselbos zijn de hoge biodiversiteit en de hoge bodemkwaliteit. Het ideale voedselbos is opgebouwd uit zeven verschillende lagen. Alle lagen komen terug in het ontwerp; druivenranken, voorjaarsbollen, eetbare bloemen, heesters met bessen, fruitbomen, bij-aantrekkende bomen van de 1e grootte en goed bodemleven. De aanleg van een hoogwaardig voedselbos, midden in de stad, is een duurzame investering en een ecologische stepping stone in de stad.
Door de buurt bij het voedselbos te betrekken en bijvoorbeeld educatieve programma’s te organiseren voor kinderen in de buurt, leren we jong en oud om te gaan met deze binnentuin, die mensen en dieren gedurende het jaar van voedsel kan voorzien. Er is één beheerder van de tuin die het overzicht houdt en geïnteresseerden begeleidt bij het oogsten. Eens in de week kan er soep worden gemaakt van de oogst, die dan weer voor een klein bedrag beschikbaar komt voor bewoners van de Breeuwer. De ingang van het buurthuis, ‘de Buurtkamer’, bevindt zich aan het eerdergenoemde driehoekige pleintje.
De padenstructuur is zo ontworpen dat wandelingen en ontmoetingen plaats kunnen vinden. Het materiaal van de paden bestaat uit luchtzuiverende straatstenen. De stenen zorgen ervoor dat schadelijke stikstofoxiden worden gebonden aan de steen. Op die manier wordt luchtvervuiling verminderd. Onder de paden liggen kratten om het regenwater te bergen. Dit water kan vervolgens weer benut worden voor de beplanting in droge perioden.
locatie: Amsterdam
jaar ontwerp: 2021
opdrachtgever: Bébouw Midreth
architect: MOKE Architecten
visualisaties: STUDIOPXL